Το ταξίδι του κουφέτου µέσα στο χρόνο

Φίνα αρωµατικά αµύγδαλα, απολαυστική σοκολάτα θεϊκά τυλιγµένα σε εξαίσια επίστρωση ζάχαρης στα χρώµατα του ουράνιου τόξου, σε κλασικό οβάλ σχήµα, σε σχήµα καρδιάς ή βότσαλου, τα αγαπηµένα µας κουφέτα, ντύνουν µε γλύκα τη χαρά µας και ξυπνούν αναµνήσεις…

Οι ρίζες τους εντοπίζονται στην Αρχαία Ελλάδα, αφού αυτά αποτελούσαν αρχαίο γαµήλιο έθιµο. Όπως και στα πρωτοχριστιανικά χρόνια, τα προσέφεραν στους νεόνυµφους στη γαµήλια τελετή. Ανακάτευαν αµύγδαλα και αργότερα καρύδια µε µέλι. Το αµύγδαλο ως καρπός συµβόλιζε τη γονιµότητα, ενώ το γλυκό (το µέλι ή η ζάχαρη) και το πικρό (το αµύγδαλο ή το καρύδι) τις κοινές χαρές και τις λύπες του ζευγαριού. Η σκληρότητα του αµύγδαλου αντιπροσωπεύει την αντοχή του γάµου, ενώ η γεύση του, τη γλυκύτητα της ζωής. Όσο για την επίστρωση της ζάχαρης, αυτή προστίθεται, ώστε η ζωή των νεόνυµφων να έχει περισσότερη γλύκα από πίκρα, ενώ το οβάλ σχήµα και το κλασικό λευκό χρώµα του κουφέτου αντιπροσωπεύουν αντίστοιχα τη γονιµότητα και την αγνότητα. Στις αρχαίες πηγές τώρα, αναζητώντας στοιχεία για τα γιορτινά γεύµατα των αρχαίων Ελλήνων, συναντάµε ενδιαφέρουσες πληροφορίες. Οι περιγραφές του Αθήναιου µάλιστα µιλούν για τους προάγγελους του κουφέτου, αφού οι πρόγονοι µας στα συµπόσια και στους γάµους, στο τέλος του δείπνου, απολάµβαναν για επιδόρπια γλυκές πίτες µε µέλι, µέλι µε ξηρούς καρπούς, γνωστά ως τραγήµατα και λιχουδιές, αλλά και φρέσκα ή ξερά φρούτα.


Οι αρχαίοι Ρωµαίοι τώρα, γιόρταζαν τις γεννήσεις και τους γάµους µε κουφέτα από µέλι, µέχρι την Αναγέννηση. Τα χρησιµοποιούσαν στις τελετουργίες, αλλά και σαν γλυκίσµατα. Περιείχαν ξηρούς καρπούς, αποξηραµένα φρούτα, κουκουνάρια, όλα σύµβολα αφθονίας που καλύπτονταν από µια λεπτή επίστρωση ζάχαρης. Λέγεται µάλιστα ότι γύρω στο 177 π.Χ , ένας ζαχαροπλάστης που εργαζόταν στην επιφανή οικογένεια του Φάβιου, ο Julius Dragatus, δηµιούργησε τον πρόγονο των σηµερινών κουφέτων για τη βάπτιση κάποιου πλούσιου Ρωµαίου πατρικίου.
Στον Μεσαίωνα, ο όρος «κουφέτα» χρησιµοποιείται για µαρµελάδες ή αποξηραµένα φρούτα µε επικάλυψη µελιού και όχι µε αµύγδαλο όπως τα γνωρίζουµε σήµερα.


Προχωρώντας στο χρόνο, ο 13ος αι. σηµατοδοτεί την περίοδο δηµιουργίας του κουφέτου, όπως περίπου το γνωρίζουµε σήµερα. Όλα ξεκίνησαν σε µια µικρή πόλη της Β.Γαλλίας, τη Βερντέν. Οι κάτοικοι της χρησιµοποιούσαν τη λιχουδιά αυτή ως εναλλακτική λύση γλυκίσµατος, µετά το γεύµα. Η συνήθεια αυτή διαδόθηκε και στις υπόλοιπες γαλλικές πόλεις και έτσι η µικρή Βερντέν απέκτησε ιδιαίτερη φήµη ως η κοιτίδα αυτής της θρεπτικής και ταυτόχρονα γλυκιάς λιχουδιάς.


Άλλοι πάλι θεωρούν ότι όλα ξεκίνησαν γύρω στο 1220 όταν ένας φαρµακοποιός από τη Βερντέν είχε την ευφάνταστη ιδέα να καλύψει τα φάρµακα του µε µέλι, αµύγδαλα, φρούτα και µπαχαρικά ώστε να τα συντηρεί, να τα µεταφέρει ευκολότερα, αλλά και για να τα κάνει πιο ευχάριστα στους ασθενείς- καταναλωτές. Στη συνέχεια, το µέλι αντικαταστάθηκε από ζάχαρη και το τελικό προϊόν που αρχικά ήταν θεραπευτικό για την πέψη, αργότερα, έγινε δροσερό για την αναπνοή, µε αποτέλεσµα να γίνει δηµοφιλέστατο στη γαλλική αριστοκρατία και να µετατραπεί σε γλυκιά συνήθεια, είτε µετά τα επίσηµα γεύµατα όπου τα προσέφεραν σε µεγάλες πιατέλες στους καλεσµένους, είτε µετά τη βάπτιση κάποιου Γάλλου πρίγκιπα ή αριστοκράτη. Τα κουφέτα, µε τον καιρό, κατέληξαν να συµβολίζουν τη δύναµη και την καλοτυχία και η προσφορά τους στους γάµους σήµαινε υγεία, ευηµερία, µακροζωία, γονιµότητα και ευτυχία για το ζευγάρι.


Κατά τον 16ο και 17ο αι., λέγεται ότι η βασίλισσα Αικατερίνη των Μεδίκων και η Μαρία των Μεδίκων αργότερα, έφεραν από την Ιταλία στη Γαλλία τους αγαπηµένους τους ζαχαροπλάστες που επηρέασαν τους Γάλλους στην τέχνη της παρασκευής γλυκών και άλλων προϊόντων µε ζάχαρη. Για αυτό και κάποιοι πιστεύουν πως τελικά οι Ιταλοί δηµιούργησαν το σύγχρονο κουφέτο. Πάντως, οι βασίλισσες των Μεδίκων ήταν εκείνες που τα έκαναν µόδα στη Γαλλία.


Στις αρχές τελικά του 19ου αι. ανοίγει το πρώτο εργοστάσιο παραγωγής κουφέτων στην Ιταλία και από εκεί το κουφέτο διαδόθηκε στην Ευρώπη. Να σηµειώσουµε ότι αναφορές στον πρόγονο του κουφέτου υπάρχουν, µέσω λογοτεχνικών µαρτυριών, στο «Δεκαήµερο» του Βοκκάκιου (1350), αλλά και στα ροµαντικά ποιήµατα του µεγάλου Ιταλού και φιλοσόφου Giacomo Leopardi (1798 - 1837) ο οποίος και τα απολάµβανε σε µεγάλες ποσότητες και για αυτό δε δίστασε να τα εξυµνήσει και στο έργο του.


Τέλος, πολλοί πιστεύουν πως ο αριθµός των κουφέτων στην µποµπονιέρα πρέπει να είναι περιττός (µονός). Στην πραγµατικότητα, ο αριθµός των κουφέτων πρέπει να είναι πρώτος αριθµός, δηλαδή 1,2,3,5,7,11…Οι πρώτοι αριθµοί διαιρούνται µόνο από τη µονάδα, το 1 και τον εαυτό τους. Έτσι, ο αριθµός των κουφέτων συµβολίζει το αδιαίρετο του ζευγαριού, το ότι τίποτα δε µπορεί να τους χωρίσει παρά µόνο ο θάνατος (το ένα) και οι ίδιοι (ο εαυτός τους) λόγω της λανθασµένης συµπεριφοράς τους.


Πολλές ερµηνείες, διαφορετικές απόψεις, όσες και οι αγαπηµένες γεύσεις και τα χρώµατα της γλυκιάς λιχουδιάς. Ας συνοψίσουµε έτσι : στην Ιταλία, στις γαµήλιες µποµπονιέρες, βάζουν πάντα 5 κουφέτα για τις 5 ευχές προς τους νεόνυµφους : υγεία, πλούτο, ευτυχία, γονιµότητα και µακροζωία.

 

Pin It






* required
/ /
 






* required
/ /